Japonia w kulturze i sztuce polskiej końca XIX i początków XX wieku

Książka jest zapisem refleksji nad obecnością Japonii w kulturze i sztuce polskiej końca XIX i początków XX wieku. Podejmuje kolejno zagadnienia definicji i zakresu pojęć japonizmu i „japońszczyzny” (japonisme, japonaiserie), kształtowania się obrazu Japonii w Polsce, roli Paryża jako centrum japońskich inspiracji, ich oceny przez polską krytykę artystyczną, oraz znaczenia kolekcjonerów w procesie włączania sztuki japońskiej w obieg muzealny i artystyczny, ze szczególnym uwzględnieniem działalności Feliksa „Mangghi” Jasieńskiego. Wyznaczenie chronologii polskiego japonizmu pozwala poddać analizie dotychczasowe ustalenia dotyczące zasięgu inspiracji japońskich w polskim malarstwie i grafice, a także rozszerzyć korpus dzieł „japonizujących” na sztuki dekoracyjne: ceramikę, grafikę użytkową, tkaninę, srebra i brązy. Następnym obszarem analizy jest recepcja sztuki japońskiej w innych dziedzinach kultury, zarówno „wysokiej”, takich jak teatr, literatura czy muzyka, jak i popularnej – moda, kultura życia codziennego, teatr „bulwarowy” i muzyczny – a także sposób funkcjonowania „mitu” Japonii na gruncie polskiej myśli politycznej i publicystyki.

Spis treści

Wprowadzenie 7
Japonisme vs Japonaiserie – historia i definicja pojęcia . 9
Wielka fala – sztuka japońska w Europie i Stanach Zjednoczonych . 23
Polacy w Japonii, Japonia w Polsce – spotkania i relacje . 41
Japon rêvé – paryskie korzenie polskiego japonizmu . 51
„Pokazałem Wam Japonię...” Feliks Jasieński i wystawy sztuki japońskiej w Polsce 65
Japonia w Krakowie – „Muzeum Feliksa Jasieńskiego” 90
„Z Tokio do Krakowa, via Lwów” – Jasieński i Dębicki . 108
Drobiazgi na kominku... – kolekcjonerstwo sztuki japońskiej w Polsce . 118
Sztuka i kultura japońska w polskiej krytyce artystycznej 130
„Genialna stenografia artystyczna...” – japonizm w malarstwie i grafice 142
Motywy japońskie w rzemiośle artystycznym końca XIX i początków XX wieku – źródła, wzory, interpretacje . 171
Wpływ ceramiki dalekowschodniej na ceramikę polską przełomu XIX i XX wieku 178
Orientalizm i japonizm – nowe spojrzenie na sztukę dekoracyjną Wschodu . 191
Japonia w teatrze, literaturze, poezji i muzyce polskiej 202
Między Mikado a Madame Chrysanthème – moda japońska nad Wisłą 210
Naród rycerzy i estetów – mit Japonii w Polsce 231
Zakończenie. Po japonizmie – prymitywizm czy styl narodowy? 236
Aneks. Japonia w polskich publikacjach . 242
Spis ilustracji . 258
Bibliografia 266
Summary . 296
Indeks osób . 298