Strój - zwierciadło kultury. (Costume – mirror of culture)

Seria: STUDIA I MONOGRAFIE, TOM II
POLSKI INSTYTUT STUDIÓW NAD SZTUKĄ ŚWIATA

Ubiór to forma twórczości w najbardziej dosłowny, fizyczny sposób najbliższa człowiekowi, która była przez długi czas, właśnie z tego powodu, niedoceniana i marginalizowana. Historia i historia sztuki zaliczały kostiumologię do „nauk pomocniczych”, a nie do obszaru pierwszoplanowych studiów; również antropolodzy, doceniając społeczne funkcje ubioru, rzadko traktowali go jako samodzielny temat badawczy. Nie bez znaczenia zapewne pozostaje fakt, że w większości kultur kwestie stroju, jego zdobienia i związek z cielesnością powiązane były z aktywnością kobiecą, a przez to społecznie mniej istotną, czy też „niepoważną”. Jednocześnie bardzo często dziedzina ta pozostawała jedyną akceptowalną formą aktywności artystycznej kobiet.
Ostatnie ćwierćwiecze przyniosło jednak rozwój interdyscyplinarnych studiów nad ubiorem i modą, związanych m.in. ze znacznym poszerzeniem pola badań historii sztuki, coraz mocniej osadzonej w szerszym kontekście nauk społecznych. Na gruncie polskim studia nad ubiorem także zyskują coraz większe zainteresowanie i atrakcyjność. Rozwój tej dyscypliny nastąpił równolegle w dwóch dziedzinach – w „klasycznej” historii sztuki i w szeroko pojętej antropologii kulturowej. Niniejszy tom jest rezultatem spotkania reprezentantów tych dziedzin. Jest przeglądem problematyki, którą podejmują obecnie polskie studia nad ubiorem.